Сәләмәт эсәктәрҙә 200 – 300 см3 газ йыйыла. Ул эсәктәрҙе тонуста тотоу өсөн кәрәк. Әгәр ҙә күләме 10000 куб. сантиметрҙан артып китә икән, эс ҡабара.
Метеоризм – күп кенә ауырыуҙың (панкреатит, хроник колит, дисбактериоз, невроз һ.б.) билдәһе булып тора. Нигеҙҙә, газ углеводтар әсеүҙән барлыҡҡа килә. Сәләмәт эсәктәрҙә углеводтар аҙыҡ һуты йоғонтоһонда бәләкәй компоненттарға тарҡала һәм һеңә. Ә инде углеводҡа бай аҙыҡты күберәк ашағанда, уларҙың тулыһынса үҙләштерелеп бөтмәүе бар. Бына шул үҙләштерелмәгән углеводтар әсей башлай һәм күп итеп газ бүленеп сыға. Ашҡаҙан-эсәк тракты ауырыуҙарынан да шундай уҡ хәл күҙәтелә. Сөнки был ауырыуҙарҙан ашҡаҙандың аш эшкәртеү һәләте кәмей. Углеводтар икмәктә, ҡамыр аштарында, йәшелсә-емештә, шәкәрҙә, ярмаларҙа һәм шыйыҡ һөт аҙыҡтарында күп. Әммә был аҙыҡтарҙан тулыһынса баш тартырға ярамай, тик уларҙы бер аҙ сикләргә генә кәрәк. Улар туҡланыу рационының 50 – 60 процентын ғына тәшкил итергә тейеш.
Ашағанда ҡабаланмаҫҡа, яйлап ҡына сәйнәргә. Күптәр шәп-шәп ашап, аҙыҡ менән бергә күп итеп һауа ла йотоп ебәрә. Был да үҙ сиратында метеоризмға килтерә.
Метеоризм ашҡаҙан-эсәк тракты ауырыуҙарына бәйле булғанлыҡтан, гастроэнтерологҡа мөрәжәғәт итергә кәрәк.
Эс ҡабарыуын бер аҙ баҫыу өсөн ашаған ваҡытта мезим, панкреатин, фестал, креон кеүек ферменттар эсергә мөмкин. Ҡасан, күпме эсергә, әлбиттә, быны табип кәңәш итергә тейеш.
Шулай уҡ фитотерапияның да бер аҙ файҙаһы тейеүе бар.
- Бер ҡалаҡ ромашка сәскәһенә бер стакан ҡайнар һыу ҡойоп, ҡайнатып сығарырға һәм 4 сәғәт төнәтергә. Көнөнә дүрт тапҡыр ашарҙан алда 2-шәр ҡалаҡ эсергә.
- 2 ҡалаҡ бөтнөк япрағына 2 стакан ҡайнар һыу ҡойоп, 20 минут төнәтергә. Һөҙөп, көнөнә 2 – 3 тапҡыр ашар алдынан яртышар стакан эсергә.
- 4 өлөш миләш емеше, 3 өлөш бөтнөк япрағы, 3 өлөш укроп орлоғо һәм 2 өлөш бесәй үләнен бергә бутарға. Бер ҡалаҡ ошо үләндәр ҡатнашмаһына бер стакан ҡайнар һыу ҡойоп, бер сәғәт төнәтергә. Көнөнә ике тапҡыр яртышар стакан эсергә.Йәшлек гәзитенән.