Бөтә яңылыҡтар
Мәҙәниәт һәм сәнғәт
31 Август 2018, 11:59

Шиғри күңелле ғалим

Рәфис Миңлеғәли улы Зыязетдинов – тарих фәндәре докторы, Башҡорт дәүләт аграр университеты профессоры. Ул йәмғиәтебеҙҙең әйҙәп барыусы тарихсы ғалимдарының береһе генә түгел, ә үҙен йыр сәнғәте өлкәһендә ижад итеүсе йыр шағиры итеп тә танытты. Бының асыҡ дәлиле – күптән түгел баҫтырылып сыҡҡан «Күңелем очкыннары» тип аталған китап.

Рәфис Зыязетдиновтың «Йыр ағымы» тип аталған тәүге шиғыры мәктәп йылдарында уҡ район гәзитендә баҫылһа ла, уның әүҙем әҙәби эшмәкәрлеге үткән быуаттың 90нсы йылдарынан башлана.

Уның ижадында мәғрифәт һәм мәҙәниәт традицияларына бай ғәзиз тыуған яғына һәм тыуған ауылына, уның кешеләре менән тәбиғәтенә ҡайнар һөйөү, оло ихтирам ята. Шул уҡ ваҡытта ауылдарҙың киләсәге шағир күңелен борсой. Уның уй-кисерештәре «Кисерегеҙ беҙҙе, ауылҡайҙар» йырында асыҡ сағыла.

Йыйынтыҡта әсәйҙәр темаһы айырым урын алып тора. Әсәйҙәргә бағышланған өс йыр, бер-береһен ҡабатламайынса, уларға мәдхиә булып яңғырай. Уларҙың есемен исемдәре үк әйтеп тора: «Әсәйле ғүмер бәхетле», «Зурлайыҡ беҙ әсәйҙәрҙе» (Фәнир Ғәлимов көйҙәре), «Әсәй йылыһы».

Китапта тағын бер йырҙы айырып билдәләп үтергә кәрәк. Ул – «Нефтселәр йыры». Йәмғиәтебеҙ нефть сығарыу һәм уны эшкәртеүҙә данға күмелһә лә, быға тиклем уларға лайыҡ йыр юҡ ине. Бының сере шунда: автор, нефть сығарыу сәнәғәте тарихын тәрәнтел фәнни өйрәнеп, докторлыҡ диссертацияһы яҙып яҡланы. Ул нефтселәргә булған ихтирамын ошо йыры аша белдерә.

Китаптың икенсе бүлеге «Һөйөү тулы минең йөрәк» тип атала. Бында авторҙың тормош иптәшенә, туғандарына булған мөхәббәте, ихтирамы сағыла.

Рәфис Зыязетдинов үҙенең йырҙары менән татар-башҡорт эстрадаһын байытыуға үҙ өлөшөн индерә, шуға күрә лә ул ихлас ғорурланыу хистәре уята. Уҡыусылар иғтибарына бер нисә шиғырын тәҡдим итәбеҙ.

Эстәрлебашым

Изге ерҙәремдең береһе –

Минең Эстәрлебашым.

Ғүмер буйы нурын һипкән

Һүнмәҫ күңел ҡояшым.

Эстәрленән иҫкән елдәр

Әллә һөйләйме серҙәр?

Саҡыралар тыуған ерҙәр,

Ашҡына шуға хистәр.

Тарихта эҙле исемең,

Мәғрифәт – һинең йөҙөң.

Йәнгә рәхәт, тәнгә ләззәт

Ишетеү «Эстәрле» һүҙен.

Ҡайҙарҙа ғына йөрөһәм дә,

Һин йөрәгемдә генә.

Илһамланам һиндә генә,

Мәңгегә йәшә генә.
Әсәй йылыһы


Боҙҙар иретерлек йылы бирҙе

Әсәйемдең ҡояш-йөрәге.

Ғүмер буйы ғорурланып йәшәйем,

Булғанға мин уның терәге.

Ҡушымта:

Әсәкәйем, һиңә рәхмәтлемен,

Наҙҙарыңда иҙрәп үҫкәнгә.

Йылы бөркөп, нурлы йөҙөң менән

Төштәремә ҡайсаҡ кергәнгә.


Әсәй йылыһы ғүмерлеккә икән

Күңелебеҙ тоташ булғанға.

Тормош селләһендә өшөмәнем

Әсәй йылыһына сумғанға.


Хисле йөрәк бирҙең миңә, әсәй,

Күңелемдә – сәскә бураны.

Шифалана йәнем, ҡабатлаһам,

Һин өйрәткән изге доғаны.

Рәфис Зыязетдинов.
Читайте нас: